SNEEK Na bijna negentig jaar is er een einde gekomen aan het verbond tussen de Eekma's en de Gemeente Súdwest-Fryslân. Vorige week ging Henk Eekma uit Sneek na 43 jaar bij de gemeentereiniging met pensioen. Hij is de laatste telg uit een vuilnisgeslacht. Opa Broer (paardenverzorger), vader Andries (vuilnisman en putjesschepper), oom Hendrik (melkbussenvervoerder) en broer Bennie (vuilnisman) gingen hem voor.

Alle kinderen zijn al eens met hem mee geweest op de vuilniswagen of veegmachine. Maar de vonk sloeg niet over, vertelt Eekma (65). ,,Tegenwoordig moet je allerlei papieren hebben om bij de gemeentereiniging te kunnen werken. Een groot rijbewijs bijvoorbeeld. Dat hebben mijn kinderen niet. Je moet natuurlijk ook geschikt zijn voor het werk. Mijn zoons en dochters hebben inmiddels allemaal een andere baan gevonden, dat vind ik veel belangrijker dan opvolging. Maar misschien maken ze nog eens de overstap, wie weet."

Hij deed het zelf immers ook, in 1977. Na een paar jaar in Makkum in de scheepsbouw te hebben gewerkt, was het tijd voor wat anders. ,,Een oom in Sneek wist dat de algemene dienst van de gemeente mensen zocht. Dat leek mij wel wat. Mijn vader Andries was vuilnisman bij de Gemeente Bolsward. Hij nam mij als jongen regelmatig mee tijdens het putjesscheppen, het ophalen van de asemmers of naar de vergaskamer voor honden; toen kregen ze nog geen spuitje. Ik werkte bovendien graag buiten."

De toen 22-jarige Eekma werd uit 250 sollicitanten gekozen. Daarmee begon een nieuw hoofdstuk voor de familie. Het bijzondere verhaal vangt aan met Opa Broer, die in de jaren dertig van de vorige eeuw de gemeentepaarden verzorgde. ,,Ze werden voor allerlei doeleinden ingezet. Zo konden verhuisbedrijven zoals Stilma ze gebruiken, is mij verteld."

Mijn eerste jaren waren misschien wel het mooist, zegt Eekma. ,,Want eind jaren zeventig kwamen de containers. Een hele omschakeling ten opzichte van de vuilniszakken. Lang niet alle mensen wilden de overstap maken. Bijvoorbeeld een aantal flatbewoners op het Eiland, die een container voor de deur moesten zetten." Maar Eekma was blij met de vernieuwing.

De container maakten zijn werk veiliger en minder zwaar. En schoner. ,,Niet iedereen gebruikte een goede kwaliteit Komo-vuilniszak. Natuurlijk scheurde er regelmatig eentje midden op straat. Stond je daar met alleen het topje in de hand. Het was ook niet zonder gevaar. Er mocht toen nog glas in en af en toe stak er een scherpe naald uit. Ook lieten er mensen hun hond op de zakken poepen of er had een kat op een zak gepist. Dan stonk je 's avonds nog een uur in de wind. Maar ik heb de zakken nooit rot gevonden hoor."

Met de container kwamen er nieuwe vuilniswagens. ,,Het was nog steeds opletten geblazen", zegt Eekma. ,,Als je achter de wagen vandaan stapte, kon er zomaar een auto voorbij komen. Daarom moet je altijd de container voor je uit duwen." Ondertussen begon Sneek flink te groeien. Vroeger kende Eekma nog alle straten uit zijn hoofd. Dat werd onmogelijk. Routes in een computer waren onmisbaar.

Met het ontstaan van de Gemeente Súdwest-Fryslân werd het gebied nóg groter. ,,Daar hebben we overigens hard voor gevochten", aldus Eekma, die van 2002 tot 2020 in de ondernemingsraad zat. ,,Iedere gemeente had zijn eigen reinigingsdienst, maar toen kwam Omrin in beeld. Diverse gemeentes gaven de schoonmaak uit handen. Mijn collega's en ik zagen dat niet zitten. De burgers waren erg tevreden over ons, we haalden goede cijfers. We voerden actie op het stadhuis en uiteindelijk besloot de gemeente om het in eigen beheer te houden. Ik ben erg trots op die prestatie."

Na de vuilniswagen bemande Eekma voor de gemeente de auto's met containers van duizend liter en kolkenzuigers. Hij ging in ook 's nachts op pad met de strooiwagen. Met name de strenge winter van 1979 staat hem nog helder voor de geest. ,,Op een gegeven moment werd het ophaalwerk mij te zwaar. Toen de gemeente ging uitbreiden, kwamen er meer veegmachines. Hier heb ik de laatste twaalf jaar op gezeten. Een Ravo, het neusje van de zalm."

Op de ochtend van donderdag 11 maart stonden alle bezemwagens van de gemeente bij Eekma op de stoep. Stomverbaasd keek Eekma naar het gele eerbetoon voor zijn deur. Hij dacht een dag eerder in de kantine al de punt te hebben gezet achter een bijzondere familiegeschiedenis. ,,Ik zal het gaan missen. Vooral het ouwehoeren met mijn collega's en de praatjes met de mensen die je onderweg tegenkwam. Ik heb met veel plezier Sneek schoon gehouden. Het was een prachtige tijd."

Sneeker Nieuwsblad, dichterbij kan niet.